Tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế – xã hội ở Kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khóa XV chiều 31-10, ông Nguyễn Đại Thắng, đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên đã nêu một số kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ sớm ban hành thêm chính sách ưu đãi để thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp xe điện tại Việt Nam.
Theo đó, ông Thắng đề nghị Chính phủ, Quốc hội nghiên cứu và sớm có các chính sách đột phá, tương ứng với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới để có chính sách riêng, ưu đãi về thuế đất đai, tín dụng, thủ tục hành chính, đẩy mạnh đầu tư sản xuất, lắp ráp xe điện nhằm sớm đưa Việt Nam trở thành một trong những trung tâm sản xuất xe điện và phụ tùng xe điện của khu vực và thế giới; đồng thời sớm có lộ trình để chuyển đổi các loại phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang xe điện; quan tâm đầu tư xây dựng hệ thống trạm sạc điện để đáp ứng nhu cầu sử dụng xe điện ngày càng tăng tại Việt Nam, bắt kịp xu thế của khu vực và trên thế giới.
Đại biểu Nguyễn Đại Thắng (đoàn Hưng Yên) tham gia thảo luận ở hội trường chiều 31-10.
Ông Thắng cho rằng, những chính sách ưu đãi về xe điện khi ban hành sẽ góp phần hiện thực hóa cam kết của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc năm 2021 lần thứ 26 (COP26) rằng đến năm 2050, Việt Nam đạt tỷ lệ phát thải ròng bằng 0. Đây là cam kết đồng thời cũng là mục tiêu để Việt Nam cải thiện môi trường sống đang ngày càng ô nhiễm do khí thải của các phương tiện giao thông phát ra.
Hiện nay, để hỗ trợ cho xe điện phát triển, Chính phủ đã ban hành các chính sách ưu đãi như: Miễn phí trước bạ 0% cho các xe mới (từ tháng 3-2022 đến tháng 3-2025); thuế tiêu thụ đặc biệt dành cho xe điện giảm từ 15% xuống còn 3%, áp dụng đến ngày 28-2-2027. Các chính sách này đã góp phần thúc đẩy phát triển xe điện tại Việt Nam. Tuy nhiên, so với các nước trong khu vực và trên thế giới, Việt Nam cần có thêm các chính sách nhiều hơn nữa dành cho xe năng lượng sạch, nhất là xe điện.
Trong báo cáo đề xuất chính sách hỗ trợ chuyển đổi sang ô tô điện Bộ Giao thông vận tải (GTVT) trình Chính phủ và các bộ, ngành theo tờ trình số 9658/Ttr-BGTVT ngày 29-3-2023, Bộ GTVT đã có báo cáo về hiện trạng thị trường xe điện tại Việt Nam và trên thế giới, đồng thời đề xuất một số chính sách dành cho các nhà sản xuất xe điện và người tiêu dùng, cũng như đề xuất các giải pháp để phát triển ngành xe điện tại Việt Nam.
Ô tô điện mini HongGuang MiniEV là mẫu xe điện cỡ nhỏ đầu tiên tại Việt Nam, được TMT Motors sản xuất, lắp ráp và phân phối tại Việt Nam.
Theo đó, Bộ GTVT đề xuất một số chính sách khuyến khích hỗ trợ người sử dụng xe điện như: Miễn, giảm lệ phí đăng ký biển số với xe ô tô điện; thúc đẩy tiếp cận tín dụng, trợ giá trực tiếp cho người mua ô tô điện; ưu đãi vốn vay đối với các doanh nghiệp vận tải chuyển đổi sử dụng ô tô điện; trợ cấp cho người dân khoảng 1.000 USD tiền hỗ trợ khi mua xe ô tô điện để chuyển dịch hành vi tiêu dùng từ ô tô chạy xăng, dầu sang ô tô điện…
Trên thế giới, nhiều nước đã ban hành chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển xe điện, mang lại nhiều kết quả nổi bật.
Trung Quốc hiện là quốc gia dẫn đầu thị trường xe điện toàn cầu, chiếm 44% tổng lượng xe điện thế giới. Từ năm 2009 đến 2022, Chính phủ Trung Quốc đã phân bổ 200 tỷ nhân dân tệ (khoảng 29 tỷ USD) vào các khoản trợ cấp và giảm thuế cho xe điện, hỗ trợ các công ty xe điện duy trì hoạt động trong những năm đầu, triển khai chính sách ưu đãi nhằm khuyến khích người dân mua xe điện. Trung Quốc đã ban hành chính sách trợ giá cho người mua xe điện dựa vào dung lượng pin. Xe ô tô thuần điện có phạm vi chạy trên 400km sẽ được trợ giá 3.600 USD, từ 250km đến 400km được nhận 2.600 USD, dưới 250km không được trợ giá.
Tại Thái Lan, Chính phủ đã đưa ra lộ trình phát triển xe điện và phê duyệt kế hoạch ưu đãi thuế đối với sản xuất xe điện từ năm 2016. Đến năm 2036, Thái Lan đặt mục tiêu tăng số lượng ô tô điện lên 1,2 triệu chiếc và có 690 trạm sạc hoạt động trên cả nước. Các dự án đầu tư sản xuất xe thuần điện (BEV) được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 5-8 năm. Chính phủ Thái Lan cũng quy định 10 linh kiện được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp trong 8 năm, gồm: Pin, hệ thống sạc thông minh, bộ chuyển đổi DC/AC, động cơ điện, phần mềm quản lý pin, bộ biến tần, bộ sạc điện di động và bộ ngắt mạch điện.
Tại Tây Ban Nha, những chính sách ưu đãi của Chính phủ dành cho xe điện đã thúc đẩy tăng trưởng số lượng phương tiện sử dụng năng lượng thuần điện và xe Plug-in Hybrid (xe lai xăng và điện). Bên cạnh đó, số trạm sạc cũng tăng từ 400 năm 2012 lên 8.820 trạm vào năm 2019. Người mua xe điện cũng được ưu đãi về thuế và các trợ cấp trực tiếp vào giá thành xe, hỗ trợ tối đa 6.000 Euro cho mỗi xe.
Theo báo Quân đội Nhân dân